خشم چیست؟ انواع آن و روش مواجه با آن
خشم چیست؟ انواع آن و روش مواجه با آن
https://honarfardi.com/wp-content/uploads/2021/06/word-image-70.jpeg
خشم احساسی قوی و شدید است که موقع بروز مشکل یا وقتی شخصی به شما ظلم می کند آن را حس می کنید. به طور معمول، خشم با احساس استرس ، ناامیدی و احساس رنجش و آزردگی خاطر خودش را نشان می دهد و یک پاسخ کاملا طبیعی به شرایط ناامید کننده یا دشوار است.
مشخصات خشم
عصبانیت یا خشم به خودی خود طبیعی است و فقط وقتی مشکل ساز می شود که بیش از حد بروز کند و روی عملکرد روزمره یا ارتباط شما با دیگران تاثیر منفی بگذارد. شدت خشم می تواند از حد کم تا عصبانیت شدید تغییر کند. گاهی اوقات ممکن است این احساس بیش از حد یا غیر منطقی باشد. در چنین مواردی کنترل احساسات سخت است و باعث می شود شما رفتاری داشته باشید که در مواقع عادی آن را بروز نمی دهید.
وقتی عصبانی می شویم، بدنمان تغییرات بیولوژیکی و فیزیولوژیکی خاصی را تجربه می کند. برخی از این تغییرات بیولوژیکی که ممکن است در بدن ایجاد شوند عبارتند از:
افزایش میزان انرژی
بالا رفتن فشار خون
افزایش هورمون هایی مثل آدرنالین و نورآدرنالین
افزایش دمای بدن
افزایش تنش عضلانی
عصبانیت در همه به یک شکل اتفاق نمی افتد و هر کدام از ما به صورت خاصی آن را نشان می دهیم. برخی خصوصیات ظاهری که در هنگام عصبانیت بروز می کنند شامل موارد زیر می شوند:
بالا رفتن صدا
گره کردن مشت
اخم کردن یا عبوس شدن
محکم شدن فک
احساس لرزش در بدن
ضربان قلب سریع
تعریق زیاد
قدم زدن بیش از حد
عوارض خشم
همانطور که گفتیم، عصبانیت احساسی کاملا طبیعی و نرمال است؛ ولی اگر به کنترل آن از دست برود می تواند به سلامتی روحی و جسمی شما آسیب بزند. وقتی عصبانی می شوید، بدن شما دچار تغییرات فیزیولوژیکی و بیولوژیکی می شود. در این شرایط، ضربان قلبتان تند می شود و فشار خونتان بالا می رود. علاوه بر این بدنتان هورمون هایی مثل آدرنالین و نورآدرنالین ترشح می کند. قرار گرفتن مکرر بدن در مواجهه با این تغییرات، منجر به بروز عوارض زیر می شود:
فشار خون بالا
افسردگی
اضطراب
بیخوابی
سوء مصرف مواد مخدر
زخم معده
بیماری های روده
دیابت
شناسایی خشم و عصبانیت
عصبانیت در همه به یک اندازه بروز نمی کند چون هر کدام از به شیوه خاصی آن را متفاوت می کنیم. برای برخی افراد، ممکن است جیغ زدن راهی برای نشان دادن عصبانیتشان باشد، در حالیکه برخی دیگر ممکن است به چیزی یا حتی به دیگران ضربه بزنند.
با اینکه عصبانیت یکی از احساسات عادی ما انسانهاست؛ اما بسیار مهم است که راه های صحیح و درستی برای ابراز این احساسمان پیدا کنیم تا دیگران را از خود نرانیم. علاوه بر این، ابراز خشم و عصبانیت به شکلی سالم و درست برای سلامت روح و روانمان هم مهم است.
علل و عوامل خشم
خشم توسط عوامل و تاثیرات درونی یا بیرونی ایجاد می شود. ممکن است یک شخص یا یک اتفاق باعث عصبانی شدن شما شود. مثلا ممکن است وقتی کسی در صف نوبت را رعایت نمی کند عصبانی شوید یا وقتی از نظر عاطفی آسیب دیده اید، تهدید شده اید، احساس درد می کنید و یا وقتی با یک حادثه خاصی روبر می شوید قرار می گیرد احساس خشم و عصبانیت کنید.
گاهی اوقات ما از احساس عصبانیت برای جایگزینی احساسات دیگری که ترجیح می دهیم با آنها کنار نیاییم استفاده می کنیم؛ احساساتی مانند ناراحتی و درد عاطفی، ترس، تنهایی یا احساس از دست دادن. در چنین مواردی احساس خشم به احساس ثانویه ای تبدیل می شود. در واقع عصبانیت می تواند واکنشی به درد جسمی یا پاسخی به احساس ترس باشد و یا برای محافظت از خود در برابر یک حمله احساس شده یا پاسخ به موقعیتی ناامید کننده باشد.
اغلب اوقات خشم توسط عوامل محرکی ایجاد می شود که منطقی یا غیر منطقی هستند. برخی از محرک های رایج که باعث ایجاد خشم و عصبانیت می شوند عبارتند از:
مواجهه با از دست دادن یک عزیز
از دست دادن شغل
به هم خوردن یک رابطه عاطفی و احساسی
شکست شغلی یا عدم موفقیت در انجام یک کار
خستگی
تصادف کردن یا قرار گرفتن در شرایطی که باعث تغییرات جسمی در بدن شما شود (به عنوان مثال از دست دادن بینایی یا توانایی راه رفتن)
علاوه بر این، عصبانیت ممکن است یک علامت یا پاسخ به یک بیماری باشد. عصبانیت می تواند نشانه افسردگی، سوء مصرف مواد مخدر، ADHD (اختلال کم توجهی- بیش فعالی)، یا اختلال دو قطبی باشد.
انواع خشم
خشم و عصبانیت سه نوع اصلی دارد:
عصبانیت منفعل- پرخاشگرانه: در این حالت فرد سعی می کند خشمش را سرکوب کند تا با آن مواجه نشود اما معمولا در نهایت آن را به روش های ناسالم و تضعیف کننده ابراز می کند.
عصبانیت قاطع: این حالت گزینه درست و سالمی برای ابراز خشم است که در آن فرد به روشی کنترل شده و با استفاده از کلمات خودش تلاش می کند تا وضعیت را برای خودش تشریح بدهد و به خودش آرامش بدهد. به این ترتیب خشم به روشی غیر تهدید آمیز ابراز می شود.
خشم آشکار خشونت آمیز: این نوع عصبانیت با پرخاشگری جسمی یا کلامی مانند فریاد زدن یا ضربه زدن به چیزی همراه است. معمولا هدف این نوع خشم آسیب رساندن به فردی است که باعث ایجاد خشم و عصبانیت شده است.
خشم به دو صورت بیان می شود: کلامی و غیر کلامی:
خشم کلامی: وقتی فرد عصبانیت و خشمش را به صورت کلامی بیان می کند، به احتمال زیاد صدایش را بالا می برد. اگر عامل عصبانیت فرد شخص دیگری باشد، ممکن است به او توهین کند یا حرف های آزار دهنده ای به او بزند.
خشم غیر کلامی: در این حالت ممکن است برخی تغییرات جسمی جزئی را در شخص عصبانی مشاهده کنید. ممکن است او اخم کند، فکش را قفل کند یا مشت را گره کند و فشار بدهد. علاوه بر این ممکن است به فرد یا اشیاء دیگر ضربه بزند و حتی در بعضی موارد ممکن است به خودش هم آسیب بزند.
این دو روش ابراز خشم از هم جدا نیستند و ممکن است یک فرد به هر دو طریق عصبانیتش را نشان بدهد.
چطور خشم خود را مدیریت کنیم؟ (نکات ساده ولی موثر)
درمان خشم
همه ما عصبانیت را تجربه کرده ایم و این احساس طبیعی است. برای اغلب افراد می توان روش های درست و صحیحی برای ابراز خشم پیدا کرد؛ اما برخی افراد هم به درمان نیاز دارند. متداول ترین روش برای درمان عصبانیت بیش از حد، درمان پزشکی است.
چند داروی عالی
اگر در ترافیک ماندن و گیر کردن پشت ماشین ها باعث ایجاد احساس وحشت و عصبانیت در شما می شود، بهتر است از روش درمانی هومیوپاتی (homeopathic) کمک بگیرید. برای درمان وحشت و پانیک داروی ارنیکا c30 (Arnica 30c) و برای درمان وحشت شدید داروی آکونیت c30 (Aconite 30c) مصرف کنید.
برای درمان کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای بسته) گوگرد c6 مصرف کنید.
هر فردی با توجه به علائمش به درمان های متفاوتی نیاز دارد؛ بنابراین اگر با روش های گفته شده بهبود پیدا نکردید توصیه می شود به یک هومیوپات حرفه ای مراجعه کنید.
و در نهایت اینکه، کمی فروتنی به خرج بدهید. به هر حال شما بهترین راننده جهان نیست. در واقع هیچ کس نیست. پس صبور باشید و زود از کوره در نروید.
نصب اپلیکیشن ملودی های کاهش خشم (فوق العاده موثر)
یک اپلیکیشن فوق العاده که به داشتن تمرکز و کاهش عصبانیت و پریشانی های فکری روحی کمک شایانی می کند. آن را روی گوشی خود نصب کنید بقیه مراحل بسیار ساده و کار کردن با آن کاملا بی دردسر و رایگان است. شامل یک سری ملودی و راهکارهای فوق العاده موثر (روزانه حداقل 20 دقیقه از این اپلیکیشن استفاده کنید):
درمان حرفه ای و پزشکی
شناسایی عوامل و احساسات محرک خشم برای اکثر افراد آسان است؛ ولی برخی افراد به طور ناگهانی و شدید عصبانی و خشمگین می شوند بدون اینکه بتوانند آن را کنترل و مهار کنند یا عوامل محرک خشمشان را شناسایی کنند.
اگر دچار عصبانیت های مکرر و شدیدی می شوید ه باعث آسیب جسمی و روحی به خودتان یا اطرافیانتان می شود باید دنبال کمک حرفه ای و تخصصی برای حل این مشکل بگردید.
حتما بخوانید: 15 ترفند رسیدن به آرامش در زندگی
روش های درمانی برای کنترل خشم در یادگیری شیوه های درست و صحیح کنار آمدن با احساساتتان کمک می کنند.
کنار آمدن با خشم
پیدا کردن روش هایی برای کنار آمدن با خشم بسیار مهم است. اگر اجازه بدهیم خشم و عصبانیت زندگی ما را کنترل کند، این احساس روی همه کارهایی که انجام می دهیم تاثیر می گذارد. خشم می تواند روابط ما با عزیزانمان را خراب کند و در محل کارمان مشکلاتی به وجود بیاورد.
اگر کنترل خشم و عصبانیت در مواقع خاص برایتان سخت است نگران نباشید. ما اینجا چند راهکار مقابله ای برایتان آورده ایم که به شما کمک می کنند.
علت را شناسایی کنید: اولین قدم برای کنار آمدن با خشم، شناسایی دلیل اصلی خشم و عصبانیت است. ممکن است خشم شما ناشی از احساس دیگری مثل ترس یا تنهایی باشد. شاید به خاطر مشاجره ای که داشته اید یا به خاطر افکار ناخوشایندتان عصبانی هستید.
مراقبه کنید: مراقبه و مدیتیشن برای کمک به کنترل احساسات بسیار مفید است. شما می توانید این کار را با تکنیک های ساده مراقبه مثل تمرین های تنفس عمیق شروع کنید. وقتی با موقعیتی که ممکن است عصبانی تان کند روبرو می شوید، قبل از هر عکس العملی چند ثانیه مکث کنید. چند بار نفس عمیق بکشید تا خودتان را آرام کنید یا سعی کنید چند شماره بشمارید تا آرام شوید.
ورزش کنید: ورزش کردن فقط برای سلامتی جسم مفید نیست بلکه برای سلامت روح و روان هم مفید است. علاوه بر این ورزش کردن راه خوبی برای انتقال و ابراز عصبانیت به شیوه ای صحیح و مولد است. سریع دویدن یا شنا کردن موقع عصبانیت می تواند به رفع احساسات ناخوشایندتان کمک کند.
اجازه بدهید خشمتان بیرون بریزد: عصبانیتتان را حبس و سرکوب نکنید. صحیح ترین روش برای گذر کردن از عصبانیت، ابراز کردن آن است. حبس کردن احساس خشم در نهایت باعث یک طغیان ناگهانی در زمانی که انتظارش را ندارید می شود.
از عوامل محرک خشمتان دوری کنید: اگر زود عصبانی می شوید، سعی کنید عوامل محرک خشمتان را شناسایی و از آنها دوری کنید. اگر حرف زدن با یک شخص خاص یا قرار گرفتن در یک موقعیت خاص معمولا باعث عصبانیتتان می شود، تا زمانی که یاد بگیرید چطور عصبانیتتان را کنترل کنید از آن فرد یا آن موقعیت دور شوید.
کلام آخر
کنار آمدن با احساس خشم مهارتی است که شما هم می توانید آن را یاد بگیرید. اما باید این را هم بدانید که یادگیری این مساله ممکن است کمی طول بکشد؛ پس اگر موقع عصبانی شدن دوباره همان رفتارهای قبلی تان را تکرار کردید خودتان را سرزنش نکنید. راهکارهای مقابله ای که برایتان مفید هستند را مرور و دوباره آنها را امتحان کنید.
اگر هیچ راهی را موثر ندیدید: با یکی از این مشاوران بصورت آنلاین مشورت کنید
یادتان باشد خشم اگر به شیوه درستی ابراز شود، یک احساس سالم و نرمال محسوب می شود. خشم و عصبانیت در شرایط خطرناک مفید هستند چون باعث ایجاد پاسخ جنگ یا گریز در ما می شوند. این واکنش به ما کمک می کند تا از موقعیت های خطرناک خارج شویم.
ویدیوی عالی درباره خشم چیست؟
